Köy enstitülerinden önce Mustafa Necati'den de söz etmek gerekir. İlk kez 1925'te karma eğitime geçilmiş. 1926'da programlarda deney/gözlem uygulanıyor. Atatürk'ün dediği gibi 'Bilgi söz olmaktan çıkmalı, işe yaramalı' sözü ilk kez Köy Enstitülerinde gerçekleşti.
Bir düşünün, nüfusun %80'i köylerde yaşıyor. Gökte yıldız kadar köyümüz var ama kaderine terk edilmiş. Okuryazar yok. Askerden, gurbetten mektup gelse okuyacak kimse yok! Köy Enstitüleri bu gereksinimi karşılıyor. Köy çocukları Enstitülerde aydınlanıyor, meslek öğreniyor. Bu günkü gibi elemeye dayalı bir sistem değil. Herkes iş ve meslek sahibi oluyor.''
Bir düşünün, nüfusun %80'i köylerde yaşıyor. Gökte yıldız kadar köyümüz var ama kaderine terk edilmiş. Okuryazar yok. Askerden, gurbetten mektup gelse okuyacak kimse yok! Köy Enstitüleri bu gereksinimi karşılıyor. Köy çocukları Enstitülerde aydınlanıyor, meslek öğreniyor. Bu günkü gibi elemeye dayalı bir sistem değil. Herkes iş ve meslek sahibi oluyor.''
Mustafa Gazalcı
